پوچ بازارِ توجه ، مایه حیاتی به نام توجه

به گزارش مجله سلو بلاگ، امروزه عنصر کمیاب در اقتصاد رسانه، به جای اطلاعات، توجه مخاطب به رسانه است و در واقع توجه وجه رایج اقتصاد در رسانه تبدیل شده است.

*گوشه و کنار نشریات، امیر بشیری: این روز ها که خبر مهاجرت بعضی هنرمندان و خوانندگان داغ است، توجهم به مفاهیمی مانند اقتصاد رسانه و اقتصاد توجه بیشتر جلب شده است. سخن در مورد این مفاهیم مفصل است و مقاله های علمی خوبی در این زمینه تدوین شده است. توضیح بسیار مختصر و در حد آشنایی ابتدایی این است که امروزه عنصر کمیاب در اقتصاد رسانه، به جای اطلاعات، توجه مخاطب به رسانه است و درواقع توجه وجه رایج اقتصاد در رسانه تبدیل شده است. نقش رسانه ها در اقتصادِ توجه همانند نقش نهاد های مالی در اقتصاد سرمایه داری است؛ به این معنا که مسئول جمع آوری توجه مخاطب و فروش آن هستند. مثلا شبکه های اجتماعی دقیقاً در حال انجام این کار هستند.

می دانید حیات سلبریتی به چه وابسته است؟ به توجه! و توجه در بستر فضای مجازی می شود فالوور و لایک و کامنت و ریچ و... راستش را بخواهید تفاوتی هم ندارد از نوع مثبتش باشد یا منفی. یعنی تعریف، تهدید، تحدید و تخریب و تمجید به طور کلی به آن مسئله ضریب می دهد. اصل قضیه این است که اخبارش باید به قول معروف بالا و یا همان تیتر یک باشد. فرمولش را می پرسید؟! چندان پیچیده نیست! ابتدا شایعه ها و شنیده ها از رابطه فلان سلبریتی با دیگری کار می شود. پشت سر آن برای چند وقت باید محتوا های زرد در صفحات زردتر به وفور تولید شود و آن گاه نوبت به انتشار قطره قطره عکس ها می رسد.

بعد از اینکه همگان متوجه رابطه سلبریتی محترم شدند باید چند ماه افتخار لایک کردن معاشقه های آن ها را داشته باشند و در دلشان حسرت ها بخورند! دعوت این عزیزان به برنامه های تلویزیونی و آپاراتی و پرسیدن سوالات مهم و اساسی مانند زمان آغاز رابطه و زمان های قهر با یکدیگر و... را هم از قلم نیاندازید. خب! حالا دیگر چند ماه گذشته است و احتمالاً از ترند بودن دوستان کاسته شده است. باید حرکت جدیدی زده شود و واقعا چه چیزی پر سر و صداتر از خبر جدایی این زوج سابقاً عاشق! انتشار با همان مدل چند مرحله ای وصال انجام شود لطفاً!

البته این تمام بازی نیست. هر زمانی که کار با اقداماتی شبیه به بالا درنیامد باید با استفاده از قدرت خلاقیت کار شاذی انتخاب و اجرایی شود. کُلت کشیدن آن رفیق بازیگرمان داخل ماشین را که خاطرتان هست؟! برگردیم به ماجرای داغ این روز ها یعنی مهراد جم. در کنار بحث جذب توجه ماجرای پر ابهام و مهم فعالیت سایت های شرط بندی هم در جریان است: وقتش رسیده بپذیرید دعوای پیام صادقیان با تتلو ساختگی است. پیام و تهی و تتلو و علیشمس و ساشا و احلام و سایر شاخ های راهزن مجازی از یک کانون شرط بندی حقوق می گیرند. لیدرشان در اسپانیاست: ملقب به مونتیگو.

سناریوی خودکشی دنیا دنیابخت به خاطر ساسی، دزدیده شدن ساشا سبحانی در آلمان، افسارگسیختگی تتلو، دوئل داود هزینه با وحید خزایی، جذب پدر آرات، مراسم خاتمه ناپذیر دعوا و آشتی کنان صوری بین خودشان همه این نمایشنامه ها را سعدالله امیرشقاقی (ملقب به دکتر) در ترکیه می نویسد. آن ها فروشنده ابتذال اند و میلیون ها نفر نیز خریدارش!

با هرجنجال مصنوعی، جمعیت بیشتری به صفحات شان می پیوندند تا پول هایشان را در سایت های شرط بندی آتش بزنند. تتلو دستمزد هنگفتی می گیرد و وظیفه اش عربده جویی و لایو گذاشتن با اعضای شبکه برای داغ ماندن مداوم صفحات شان است.... این ها را مهدی رستم پور، خبرنگار فراری در اینستاگرامش نوشت و از اسامی دیگری هم نام برد. گفته می شود مهراد جم به طمع و ترغیب سایت های شرط بندی از ایران رفته است و هنرمندان دیگری هم در نوبت سفرند. سؤالاتی مانند اینکه پشت پرده این جریان سازی ها و حتی این سایت های شرط بندی دقیقا چیست و چرا جلوی آن ها گرفته نمی شود و... را هم فعلاً بیخیال!

نشریه نبض، دانشگاه صدا و سیما، شماره هفدهم